Faalangst: hoe krijg je er grip op? | Sarah De Groof

Faalangst: hoe krijg je er grip op?

sarahdegroof-faalangst-hoe-krijg-je-er-grip-op

Lijd jij aan faalangst? Hier beschrijf ik wat het is en waardoor het ontstaat, je vindt 7 tips hoe je beter met je faalangst kan omgaan«

“Alles wat je wil, ligt aan de andere kant van angst.” – Jack Canfield

Een vriend vroeg me onlangs of ik iets kon vertellen over mijn branche in onze jonge-ondernemers kring. Maar dat heb ik nog nooit gedaan. En ik ben bang dat ik daar een slecht figuur zal slaan. Ik wil niet uitgelachen worden.

 Ik bibber, ik zweet, ik heb buikpijn. Omdat ik morgen een training moet geven, eigenlijk zou ik me liever ziek melden.

Ik ben bang dat ik ga stotteren, of dat het gewoon gênant zal zijn. Dat zou ik niet kunnen verdragen. Ik ben bang om in te storten tijdens het geven van deze training.

ZO JAMMER! Faalangst weerhoudt ons ervan (noodwendige) risico’s te nemen.

Wees moedig ondanks de angst.

Zoals bekend zijn het de dapperen die de wereld bezitten.Mensen met faalangst blijven vaak ver onder hun potentieel. Ze zouden het even goed kunnen als ze maar durfden.  Maar helaas durven ze het gewoon niet.

Deze blog is voor alle mensen die: 

·       zelf soms faalangst hebben en daar iets aan willen veranderen  … of

·       anderen met faalangst willen helpen (zoals coach, therapeut of vriend)

“Meestal zijn degenen die slagen degenen die weten dat falen onvermijdelijk is.” – Coco Chanel


Definitie
“Faalangst is de angst om in een bepaalde situatie niet de gewenste, verwachte prestatie te zullen leveren. Andere namen voor faalangst zijn prestatieangst of plankenkoorts. “

Faalangst betekent dus dat iemand bang is om te falen. Of om een fout te maken. 

Faalangst komt in verschillende mate voor.

Aan de ene kant van het spectrum en onschadelijk is de lichte plankenkoorts.

De andere kant van het spectrum is het totaal vermijden van actie, uit de angst dat het zou kunnen mislukken. Of als actie onvermijdelijk is, kan dit leiden tot een zenuwinzinking, bijvoorbeeld bij examen situaties.

Mensen met een sterke (pathologische) faalangst mijden acties of taken waarin ze zouden kunnen mislukken.

In extreme gevallen beperkt faalangst het leven van de betrokken persoon enorm. Omdat betrokkenen alleen met bekende en veilige situaties omgaan. Zodat ze elke vorm van nieuwe, onbekende uitdagingen afwijzen en vermijden.

Een sterke faalangst leidt vaak tot stilstand en verlamming in het leven van de betrokkene. Er is geen groei meer en geen ontwikkeling. Niet privé, noch professioneel.

“Opgeven is de enige zekere manier om te falen.” – Gena Showalter


Voorbeelden van faalangst

Faalangst doet zich op een groot aantal verschillende gebieden voor.

Voorbeelden van specifieke faalangst zijn:

·       Bang voor lezingen of optredens

·       Angst om te mislukken in een interview

·       Bang om door iemand van het andere geslacht afgewezen te worden

·       De angst om mijn werk niet aan te kunnen

·       Angst om mijn rol als kostwinner niet te vervullen (vooral mannen)

·       Competitie of wedstrijd angst

·       Angst seksueel te falen 

·       De angst voor slechte kritiek

Faalangst kan overal waar er iets op het spel staat ontstaan. Net als examenangst, kan dat ook bijvoorbeeld je professionele vooruitgang zijn. Maar er kan ook je eer en je eigenwaarde op het spel staan.

“Succes is vergankelijk, falen is niet het einde: wat telt is de moed om ermee door te gaan.”Winston Churchill


Faalangst als ultieme preventiestrategie

Als ik last heb van faalangst, beperkt dat mijn vooruitgang enorm. Omdat ik me daardoor van mijn verdere ontwikkeling heb afgesneden. Want je te verbeteren en ontwikkelen, stelt meestal een langer leerproces voorop.

En een deel van dit leerproces is dingen uitproberen, fouten maken en soms falen. Omdat het juist mijn fouten, mijn mislukkingen en mijn falen is waarvan ik het meest kan leren.

Als ik bang ben te falen, plaats ik mezelf niet meer in een situaties waarin ik zou kunnen falen. Tegelijkertijd betekent dat: ik ben niet meer in een situatie waar ik kan leren en verbeteren. Daardoor blijven mensen met faalangst vaak ver onder hun eigenlijke potentieel. Zonder leerervaringen is er geen ontwikkeling.

Daarom is faalangst vaak een verraderlijke preventiestrategie die ervoor zorgt dat iemand een leven lang ver onder zijn of haar mogelijkheden blijft.

“Falen is een kleine omweg, geen doodlopende straat.” – Zig Ziglar


Typische symptomen van faalangst

Faalangst gaat – net als elke andere angst – gepaard met een aantal fysieke en mentale bijwerkingen. Hoe dichter bij de situatie, hoe sterker de symptomen zijn. Dat wil zeggen, gedurende de situatie zijn de symptomen dramatischer dan 3 weken vroeger. 

Zulke fysieke en mentale bijwerkingen van faalangst kunnen zijn:

·       Gespannen zijn.

·       We kruipen in ons schelp.

·       We zijn rusteloos en zenuwachtig.

·       We krijgen buikpijn of krampen.

·       We hebben moeite om te concentreren.

·       We zweten, onze handen en voeten zijn nat of koud.

·       We zijn vatbaar voor catastrofale gedachten en we stellen ons de slechtst mogelijke uitkomst van de situatie voor.

·       We hebben een vlucht impuls om de situatie te ontwijken.

·       In het ergste geval kan het zelfs leiden tot een black-out, d.w.z. geheugenverlies op korte termijn.

Zulke symptomen bij jezelf of iemand anders kunnen op faalangst wijzen.

“Als we ons toestemming geven te falen, geven we onszelf toestemming te stralen.”   Eloise Ristad


Omgaan met mensen met faalangst

Wanneer we iemand met faalangst ontmoeten, kan dit wel naar zijn omdat we niet echt weten hoe we met de situatie moeten omgaan.

Dus hier enkele gedragsregels wat je niet moet doen bij iemand die faalangst heeft:

·       Iemand met een sterke faalangst associeert het feit van falen met emotionele pijn, die wil hij absoluut vermijden. Dat moet je begrijpen als je met zo iemand te doen hebt.

·       Zelfs al begrijp je deze angst niet, neem de angst van deze persoon serieus. Angst is tenslotte iets irrationeels. En vaak hebben we de neiging om onszelf als maatstaf te gebruiken. Maar of jij persoonlijk bang bent voor de situatie, doet er niet toe.

·       Kleineer of lach niet om een concrete faalangst en zeg ook niet dat de ander niet bang hoeft te zijn. Dat is nutteloos. Meestal weten ze dat zelf wel. Hen te confronteren met hun irrationaliteit helpt niet. De betreffende persoon voelt zich er dan alleen maar slechter door en sluit zich af.

·       Vermijd ook de vraag: “Wat kan dan al gebeuren?” Deze vraag is in principe logisch, maar heeft nood aan toelichting en introductie.

” Falen is moeilijk! Maar als je het nooit probeerde is erger. ”   – Theodore Roosevelt


Wat dan wel doen met iemand die bang is om te falen:

·       Je kan de andere dingen vertellen waar jij bang voor bent. Hiermee laat je haar/hem zien dat je in hetzelfde schuitje zit en dat je niet beter bent.

·       Je kan de andere ook vertellen dat angsten normaal zijn en dat we allemaal ergens bang voor zijn. Sommige van spinnen, andere voor hoogte of voor vliegen. 

·       Of je vertelt de andere over situaties waar jij gefaald bent en wat pijnlijk voor jou was. Maar je moet je erop concentreren dat je het overleefd hebt en dat het niets meer uitmaakt.

·       Je kan de andere vragen hoe specifiek je haar/hem kunt helpen. Soms weet ze ook wat je voor hen kan doen.

·       Soms helpt het ook gewoon de hand van de andere te pakken en niets te zeggen.

·       Als je een goede relatie met de andere hebt, kan je hem of haar ook aanbieden om hun angstscenario realistisch te bekijken.  

Deze gedragsregels kunnen je helpen om beter om te gaan met personen die faalangst hebben.

“Onze grootste prestatie is niet, nooit te falen. Maar om elke keer weer op te staan.” – Confucius

    

Waar komt de faalangst vandaan?

De psychologen kunnen tot nu toe alleen maar gissen hoe faalangst ontstaat. Dit zijn de meest voorkomende aannamen:

  • Onze genen

Onze persoonlijkheid welke bepaald wordt door onze genen speelt waarschijnlijk een belangrijke rol. Vooral de genen die de informatieverwerking in de hersenen beïnvloeden.

  • (Traumatische) ervaringen

Een andere bron van faalangst kunnen onaangename of traumatische ervaringen in de kindertijd zijn. Gemene ouders, familieleden of leraren. Vernederende ervaringen.

Bv. als ouders hun liefde afhankelijk maken van goede prestaties op school of bij sport in plaats van liefde voor hun kinderen, ongeacht de prestaties.

Een hoge druk op of misschien zelfs perfectionistische vorderingen aan een kind.

En natuurlijk buitensporige straffen als een kind fouten maakt of niet in de vorderingen van degene die de ouderlijke zorg uitoefenen kan voorzien. Al dat kan de faalangst veroorzaken of vergroten.

  • perfectionisme

Faalangst is inderdaad zeer nauw verwant met perfectionisme.

Een perfectionistisch persoon stelt buitensporige, vaak onrealistische eisen aan zichzelf en de prestaties die hij moet/wil leveren. Een perfectionistisch persoon verwacht uitstekende en buitengewone prestaties van zichzelf. En dat als het ware bij de eerste poging.

En omdat het vaak niet mogelijk is om bij de eerste poging topprestaties te behalen, falen perfectionistische mensen vaak of vervallen in uitstelgedrag.

  • Verhoging van prestatienormen

Bij sommige mensen verschijnt faalangst pas wanneer ze in een nieuwe werkomgeving komen met een veel hogere prestatienorm. Wanneer iemand zich dan overweldigd voelt, kan dit tot faalangst leiden.

Daarom is het belangrijk erover na te denken hoe je met falen zal omgaan bij het verhogen van je prestatie-eisen.

  • Therapiemogelijkheden

Ik heb een collega coach en zij helpt mensen af van allerlei soorten angsten op lange termijn. Dit aan de hand van haar online breinfijn programma.

<< Klik hier voor meer info >>

“Falen is succes als je er iets uit leert.” – Malcolm Forbes
Conclusie:

Je kan beter en constructiever met falen leren omgaan door eerst frustratie toe te laten, bewust te leren uit je falen en vervolgens nauwkeurig je volgende stappen te plannen.

De belangrijkste punten uit dit artikel nog eens samengevat:

·       Ja, … falen is ongemakkelijk en zeker niet leuk.

·       Maar als je een goed en tevreden leven wil, kan je bepaalde risico’s niet vermijden.

·       Dat brengt ook het risico van mislukking met zich mee.

·       Leer falen uit te houden.

·       In elke mislukking is er ook het cadeau van een leerervaring. Gebruik dat.

·       Leven betekent … soms falen. Dat hoort erbij.

·       En als u worstelt met faalangst, doe er dan iets aan. Neem het heft in eigen hand. Verander jezelf. Want verandering is er alleen als je iets durft te veranderen.

Liefs,

Sarah